Czym jest wartość estetyczna zdjęcia? Czy zdjęcie musi być estetyczne? Jak emocje wyrażane pięknem wpływają na odbiór zdjęcia? To trudne pytania, które często wywołują skrajne emocje wśród dyskutantów. Dla jednych estetyka kojarzy się wyłącznie ze sztuką dla drugich jest elementem, który nie ma wpływu na wartość zdjęcia i bardzo często oba poglądy są prawdziwe.
Twórca kontra odbiorca fotografii
W przypadku fotografii estetyka przenika się z praktyką (Fotograf – rzemieślnik czy artysta?). Inne funkcje fotografia spełnia w reportażu, fotografii prasowej czy reklamowej a inne w portrecie, martwej naturze i pejzażu. Odbiór zdjęcia to sprawa bardzo indywidualna a wartość estetyczna może być różna. Bez względu na założenia autora dla części odbiorców oceniających dzieło będzie zawierało elementy estetyczne a dla pozostałych odbiorców będzie ich w oglądanym obrazie brak. Właśnie ze względu na te różnice postrzegania i interpretacji bierze się podział estetyki.
Artyści często podzielają pogląd, że to oni ustalają co jest w dziele ważne a co nie (jak przekazać ukrytą treść w fotografii). Jako twórcy przekazując treść umożliwiają odbiorcy jej odkrycie. Nie ma miejsca na interpretacje a odczucia odbiorcy są ściśle wywoływane przez założenia twórcy (symbolika w fotografii). Z kolei odbiorcy przeciwstawiają się takiemu podejściu w myśl zasady, że sztuka jest tworzona dla nich. To odbiorca według własnych przeżyć, wiedzy i znajomości sztuki ustala wartość estetyczną dzieła i je interpretuje na swój indywidualny sposób, natomiast wartość estetyczna tkwi w przedstawionym przedmiocie. Może być wykryta i dostrzeżona wyłącznie przez odbiorcę.
Powyższe stanowiska jedno subiektywne drugie obiektywne to nie jedyne skrajności z jakimi możemy mieć do czynienia. Jest jeszcze relatywizm i absolutyzm. Obie te formy prezentują jeszcze inne założenia w których w pierwszym przypadku wartość dzieła może być zmienna a w drugim jest stała. Jeżeli myślisz, że to koniec różnic w możliwości oceny tego samego dzieła to jesteś w błędzie. Możemy dopisać kolejne dwie skrajności czyli heteronomiczność i autonomiczność. W pierwszym przypadku wartość estetyczna dzieła połączona jest z innymi wartościami a w drugim wartość estetyczna jest niezależna od innych wartości.
Świadomość kluczem do nawiązania relacji z odbiorcą fotografii
Bez względu na Twoje stanowisko wobec estetyki i rodzaj fotografii jaką uprawiasz ważne jest byś był świadomy procesów zachodzących podczas tworzenia oraz odbioru obrazu. Pomoże Ci to zarówno być lepszym fotografem jak i wygrywać konkursy fotograficzne. Świadomość różnic w odbiorze dzieła jest jedną z najważniejszych lekcji jaką powinieneś odrobić. Każde z zaprezentowanych stanowisk łączy jedno: kontemplacja estetyczna czyli przeżycie estetyczne potraktowane jako proces współtworzący wartość obrazu. Czynny aktywny odbiór dzieła jest niezbędny by dzieło mogło oddziałać na odbiorcę. Zachodzi proces poddania się jego dominacji. Przeżycie estetyczne i intelektualne towarzyszące przyglądaniu się dziełu prowadzi bezpośrednio do rozumienia sztuki twórcy. Powstaje niewidzialne połączenie pomiędzy twórcą a odbiorcą.
Wartość estetyczna fotografii jednak nie zawsze może być w pełni odczytana. Dzieje się tak w momencie nieuświadomionego przeżycia estetycznego. Obcowanie z dziełem sztuki odbywa się w sposób intuicyjny. Brak dostatecznej wiedzy prowadzi do swobody przeżyć estetycznych. Jest to jeden z głównych czynników różniących odczytywanie fotografii przez amatorów i profesjonalistów dla których wiedza jest czynnikiem niezbędnym do prawidłowego estetycznego przeżycia.
Czytaj również:
Sprawdź:
Sprawdź również nasz przewodnik po najlepszych konkursach fotograficznych w 2020 roku! Zestawienie przygotowaliśmy w oparciu o nasze wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu internetowej platformy dostarczającej najlepszych informacji o konkursach fotograficznych na świecie: Najlepsze konkursy fotograficzne 2020